Pantoea agglomerans – Bakteryjna zaraza liści i więdnięcie naczyniowe kukurydzy i sorga (ang. leaf blight and vascular wilt of maize and sorghum)

Pantoea agglomerans – Bakteryjna zaraza liści i więdnięcie naczyniowe kukurydzy i sorga (ang. leaf blight and vascular wilt of maize and sorghum).

Pantoea agglomerans jest bakterią która ma wielu żywicieli i występuje powszechnie w środowisku naturalnym. Jej obecność na uprawach kukurydzy zanotowano w Meksyku i w Polsce, na obszarze Wielkopolski i Dolnego Śląska. P. agglomerans powoduje choroby kukurydzy, sorga, gryki i cebuli. Bakteria ta łatwo przeżywa w wodzie czy w glebie oraz przezimowuje w resztkach pożniwnych. Może również występować naturalnie na roślinie kukurydzy, nie powodując żadnych objawów chorobowych, ponieważ część szczepów tego gatunku jest niepatogeniczna i szczepy te wykorzystuje się w biologicznej ochronie przed chorobami. Objawy chorobowe na kukurydzy powodowane przez P. agglomerans są mało charakterystyczne i mają postać nieregularnych plam koloru słomkowego, rozciągających się na całą długość liścia, co istotnie zmniejsza możliwości asymilacyjne rośliny i przekłada się na niższy plon.

Pantoea agglomerans-objawy-b.JPGA Pantoea agglomerans-objawy-c.JPGB

Fig. 1. Objawy chorobowe na kukurydzy cukrowej porażonej przez bakterię P. agglomerans w warunkach polowych.

Obecnie straty powodowane przez tego patogena w uprawach kukurydzy w Polsce są niewielkie (na poziomie 1-2%), jednak przy łagodnych zimach w sezonach, w których panuje ciepła i deszczowa pogoda, czyli warunki optymalne do rozwoju bakterii fitopatogenicznych, możliwe jest nagłe nasilenie jej występowania. Bakteria ta może wnikać do wnętrza roślin podobnie jak inne bakterie fitopatogeniczne przez naturalne otwory (aparaty szparkowe i hydatody), niesione kroplami wody oraz przez mikrouszkodzenia roślin powstające najczęściej w czasie silnych deszczy i wiatrów niosących cząsteczki brudu i drobinki piasku, jak również przez większe uszkodzenia roślin powstałe, np. w czasie gradobicia.

Bakteria ta może powodować również straty w uprawach innych niż kukurydza, a w szczególności w miejscach takie jak tunele foliowe i szklarnie, gdzie z racji panujących tam wysokiej wilgotności powietrza, długotrwałego zwilżenia liści i dużego zagęszczenia roślin bakterie mają wyjątkowo dobre warunki do swojego rozwoju. W takich warunkach choroby roślin mogą być przenoszone mechanicznie w trakcie prac pielęgnacyjnych takich jak usuwanie liści i pędów bocznych, podwiązywanie roślin, podlewanie wężem itp.