Tospowirusy - wiele gospodarzy, wiele problemów.

W ostatnich latach zaobserwowano wzrost szkód powodowanych przez wirusa brązowej plamistości pomidora (Tomato spotted wilt virus, TSWV) oraz porażenia licznych gatunków warzyw, roślin ozdobnych i chwastów. Ze względu na zmiany klimatyczne, migrację wektorów [w szczególności głównego wektora TSWV-wciornastka zachodniego (Frankliniella occidentalis)] oraz uodpornianiem sie ich na środki owadobójcze należy przewidywać rozprzestrzenienie się tej wirozy, zarówno jeśli chodzi o zakres roślin żywicielskich, jak i zasięg geograficzny. W Polsce obecność TSWV została stwierdzona na początku lat 50 na roślinach tytoniu. Od tego czasu jego występowanie odnotowano na różnych roślinach użytkowych (m.in. pomidor, papryka, sałata), ozdobnych (m.in. chryzantema, gerbera, złocień) i chwastach (m.in. komosa biała, żółtlica drobnokwiatowa, babka zwyczajna). W ostatnim okresie nasilone występowanie wirusa stwierdzono na pomidorze. Na owocach obserwowano nekrozy i przebarwienia (Fig. 1).

Fig. 1 Owoce pomidora porażone przez TSWV.

W badanych próbach stwierdzono obecność TSWV oraz innych wirusów co wskazywało na infekcje mieszane: [w chryzantemie z wirusem B chryzantemy (CVB), w pomidorze z wirusem czarnej pierścieniowej plamistości pomidora (TBRV) i z wirusem Y ziemniaka (PVY)]. Ponadto, w 2015 roku wykryto w roślinach pomidora z województwa kujawsko-pomorskiego obecność drugiego przestawiciela gatunku: Tomato yellow ring virus (TYRV). Do tej pory nie występował on w Europie. Wirus powoduje na owocach pomidora przebarwienia w postaci oleistych plam (Fig. 2). Trwają prace nad zróżnicowaniem biologicznym i genetycznym populacji wirusów również w aspekcie opracowania nowych metod diagnostycznych.

Fig. 2. Owoce pomidora porażone przez TYRV.